Τι πρέπει να κάνει η Fed για να χαλιναγωγήσει τον πληθωρισμό.

Του Bill Dudley

Οι εξελίξεις στην αμερικανική οικονομία εξελίσσονται σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, με τις πιέσεις στις τιμές να κορυφώνονται παρά την οικονομική ανάπτυξη και την ισχυρή αύξηση των μισθών. Αλλά μην ξεγελιέστε: η επαναφορά του πληθωρισμού στον στόχο του 2% που έχει θέσει η Fed παραμένει εξαιρετικά δύσκολη, τόσο από πρακτική όσο και από πολιτική άποψη.

Τα οικονομικά στοιχεία -συμπεριλαμβανομένης της έκθεσης για την απασχόληση του Ιουνίου, για τη βιομηχανική παραγωγή και των δεικτών του ISM- υποδηλώνουν ότι η ανάπτυξη έχει επιβραδυνθεί, αλλά η οικονομία δεν βρίσκεται σε ύφεση. Εν τω μεταξύ, οι τιμές της ενέργειας έχουν μειωθεί, ο δομικός πληθωρισμός επιβραδύνεται, ο πληθωρισμός των μισθών ενδέχεται να μειώνεται και οι μακροπρόθεσμες προσδοκίες για τον πληθωρισμό παραμένουν καλά εδραιωμένες. Για ορισμένους, αυτό μπορεί να μοιάζει με την αρχή μιας ήπιας προσγείωσης και με έναν πιθανό θρίαμβο για τη Fed.

Κάθε άλλο. Πρώτον, η Fed δεν έχει σημειώσει μεγάλη πρόοδο στον περιορισμό της υπερβολικής ζήτησης για εργαζόμενους. Παρά τους μήνες όπου σημειώθηκε μεγάλη αύξηση της απασχόλησης, ο λόγος των κενών θέσεων εργασίας προς τους ανέργους παραμένει στο 1,9, σχεδόν διπλάσιος από το επίπεδο που έχει δηλώσει ως επιθυμητό ο πρόεδρος της Fed, Jerome Powell. Για να επιστρέψει ο πληθωρισμός στο 2%, η τράπεζα θα πρέπει να ωθήσει το ποσοστό ανεργίας σημαντικά προς τα πάνω από το σημερινό 3,6%. Ακόμη και μια αύξηση κατά 0,5 ποσοστιαίες μονάδες θα σήμαινε πιθανότατα ύφεση, διότι αυτό συνέβαινε πάντα στο παρελθόν όταν το ποσοστό ανεργίας ξεπερνούσε αυτό το όριο.

Δεύτερον, η Fed πρέπει να είναι βέβαιη ότι έχει καταφέρει να μειώσει τον πληθωρισμό και πάλι σε βιώσιμα επίπεδα. Ο Powell κατανοεί σωστά ότι το κόστος της μη επίτευξης του στόχου του 2% κατά τα επόμενα ένα ή δύο χρόνια βαραίνει περισσότερο από ό,τι το κόστος μιας ήπιας ύφεσης, διότι η αποτυχία θα προκαλούσε αύξηση των ανησυχιών για τον πληθωρισμό, καθιστώντας αναγκαία μια ακόμη πιο αυστηρή νομισματική πολιτική και μια βαθύτερη ύφεση αργότερα. Στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και τη δεκαετία του 1970, η τράπεζα σύσφιξε τη νομισματική πολιτική αρκετά ώστε να ωθήσει τον πληθωρισμό σε χαμηλότερα επίπεδα κατά περιόδους, αλλά πολύ σύντομα αυξήθηκε πάλι. Ως αποτέλεσμα, τα επίπεδα του πληθωρισμού συνέχισαν να κινούνται προς τα πάνω - μέχρι τη δεκαετία του 1980, όταν ο Paul Volcker αναγκάστηκε να επιβάλει μια βαθιά ύφεση για να ανακτήσει τον έλεγχο. Με δεδομένο αυτό το ιστορικό, οι αξιωματούχοι της Fed θα διστάσουν να διακόψουν τη σύσφιξη μέχρι να είναι εξαιρετικά βέβαιοι (άνω του 80%) ότι έχουν κάνει αρκετά,  ότι η αγορά εργασίας είναι στα κατάλληλα επίπεδα για να κρατηθεί ο πληθωρισμός σε χαμηλά και σταθερά επίπεδα και ότι η χαλάρωση των χρηματοπιστωτικών συνθηκών δεν θα οδηγήσει σε νέα άνοδο του πληθωρισμού.

Τρίτον, η σύσφιξη θα δημιουργήσει πολιτικές προκλήσεις για τη Fed. Εκτός από τον αντίκτυπο της απώλειας θέσεων εργασίας και της οικονομικής συρρίκνωσης, τα υψηλότερα επιτόκια θα δημιουργήσουν λειτουργικές απώλειες για τη Fed, καθώς οι τόκοι που καταβάλλει για τα τραπεζικά αποθεματικά υπερβαίνουν κατά πολύ την απόδοση από τις θέσεις της σε ομόλογα του Δημοσίου και ενυπόθηκους τίτλους. Οι εκτιμήσεις της ίδιας της τράπεζας υποδηλώνουν ότι θα αρχίσει να χάνει χρήματα το δ' τρίμηνο του 2022 και θα σημειώσει μεγάλες απώλειες το 2023, αν τα επιτόκια εξελιχθούν με τρόπο που να προσεγγίζει τις προσδοκίες της ίδιας και των αγορών. Οι απώλειες της Fed, οι οποίες θα επιβαρύνουν τους φορολογούμενους, θα μπορούσαν να ενθαρρύνουν τους πολέμιους της ποσοτικής χαλάρωσης να υποστηρίξουν ότι η Fed έχει παραβιάσει τα όρια μεταξύ νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής. Το Κογκρέσο θα μπορούσε ακόμη και να επιδιώξει την αφαίρεση αυτού του εργαλείου, υπονομεύοντας τη δυνατότητα της Fed να παρέχει περαιτέρω νομισματικά κίνητρα την επόμενη φορά που τα επιτόκια θα φτάσουν κοντά σε μηδενικά επίπεδα.

Πέραν τούτου, οι λειτουργικές ζημιέςς θα μπορούσαν να κάνουν τη Fed απρόθυμη να πουλήσει τίτλους με εξασφαλίσεις ενυπόθηκων δανείων, παρά τη δέσμευσή της να επιστρέψει τελικά σε ένα χαρτοφυλάκιο που θα αποτελείται αποκλειστικά από ομόλογα. Τέτοιες πωλήσεις θα έφερναν ζημιές επί των τίτλων, οι τιμές των οποίων έχουν μειωθεί σημαντικά καθώς τα επιτόκια έχουν αυξηθεί.

Η Fed έχει μπροστά της ένα εξαιρετικά δύσβατο και μεγάλο μονοπάτι.

Πηγή : capital.gr / bloomberg.com